DOWNLOADS 6 USIZOTAKA KUZIKOSA !
1. Kudownload QURAN tukufu, tafsiri ya Kiswahili BOFYA HAPA
2. Kudownload BIBILIA takatifu, tafsiri ya Kiswahili BOFYA HAPA
3. Kudownload VITABU VYA GOOGLE, yaani vitabu ambavyo vinapatikana Google kama vile,kitabu kiitwacho ENTREPRENUERSHIP: Theory, Process, Practice BOFYA HAPA :
4. Kudownload documents ambazo zimewekwa password kiasi kwamba huwezi kuziprint, kucopy wala kupaste, BOFYA HAPA
5. Kudownload program ya kompyuta inayokuwezesha kutengeneza VIKATUNI, BOFYA HAPA
6. Download program hii ya kompyuta UTORRENT, ili uweze kudownload MOVIES, kutoka mtandaoni kupitia website hii BOFYA
MASWALI MAGUMU KUHUSU MAISHA
Kuwa na mpenzi uliye naye sasa
Kuamua kuoa au kuolewa na huyo mume uliye naye sasa
Kusoma masomo uliyosomea
Kufanya aina ya kazi unayofanya sasa
Kuwa na aina ya mavazi uliyo nayo sasa
Kuwa na aina ya marafiki ulio nao sasa
Kuishi mahali unapoishi sasa
Kujiunga na mitandao ya kijamii
Hata status zako zinalenga kutaka 'kuwa wa aina fulani' mbele za watu
---------JE LINI UTAANZA KUISHI MAISHA YAKO ?---------------
---------LINI UTAANZA KUISHI VILE UTAKAVYO ?---------------
---------LINI WEWE NDIYE UTAKAYEAMUA VILE UTAKAVYO ?-----
---------LINI UTAACHA KUOGOPA WATU, UTAACHA KUOGOPA KUKOSEA BILA SABABU ZA MSINGI ?-----
MAMBO HAYA 6 YANAYOATHIRI UFAHAMU WETU
Vitabu vya dini vinasisitiza tutafute elimu, na
katika Biblia (Hosea 4:6) kuna andiko linasema kuwa watu wanaangamia kwa kukosa
maarifa. Hivyo basi ni wazi kuwa tukifanya bidii katika kuboresha ufahamu wetu,
tutaweza kutatua changamoto nyingi, na tutaweza kuishi maisha yenye furaha na
maendeleo.
Lengo la makala hii sio kusisitiza umuhimu wa
kupata maarifa, bali makala hii inalenga kukudokeza mambo ambayo yanaweza kuwa
adui yako katika juhudi zako za kutafuta maarifa.
Ifuatayo ni orodha ya mambo 6 kama yanavyotajwa
na mtaalamu wa elimu ya jamii Earl Babbie katika kitabu chake “The Practice of
Social Research” (2010), 12th edition, ukurasa wa 4-8.
Nimeongeza maelezo ya ziada katika points hizi
toka kwa Babbie, ili kuboresha ufafanuzi kwa ajili yako:-
1. Tamaduni zetu: Sote tumejikuta tukiamini aina fulani ya
maarifa kutokana na jinsi tamaduni zetu zinavyotuambia , na kwakuwa hivyo
ndivyo kila mtu anavyofahamu, basi hatuoni haja ya kuhoji usahihi wa mambo
husika, hata kama pengine si sahihi. Ingawa ni kweli kufuata tamaduni ni jambo
jema, kuna hasara ya kutufanya tuwe wavivu wa kutafakari zaidi na kutafuta
maarifa zaidi, na jambo baya zaidi ni kuwa tamaduni zinaweza kutufanya tukawa waoga
wa kutafuta maarifa tofauti, kwani kufanya hivyo tutaonekana kuwa ni ‘waasi’ wa
tamaduni. Kumbuka lugha, na dini zote ni sehemu ya tamaduni tulizorithi.
2. Mamlaka: Ni mazoea pia kufuata maarifa ya watu ambao tunawaona ni ‘viongozi’
katika jamii zetu. Wawe ni watu maarufu, wanasiasa, viongozi wa dini, au
‘wasomi’ wa vyuo vikuu. Kwa mpango huu , ni rahisi kwetu kukataa maarifa ya
watu ambao hawana ‘mamlaka’ yoyote. Tatizo katika hali hii ya kufuata mamlaka
ni kuwa kuna nyakati tunaweza tusipate maarifa sahihi, au tukajikuta hatufuati
kweli maarifa kwa sababu ni maarifa bora, bali ni kwa sababu tunaangalia zaidi
nani katoa maarifa husika. Ni rahisi kwa
mfano, kumsikiliza na kumuamini kiongozi wa kidini akitoa ushauri wa biashara
kuliko kumsikiliza mfanyabiashara mdogo ambaye anao uzoefu wa miaka zaidi ya 10
katika biashara. Pia ni rahisi kuamini na kufuata mambo unayosoma kwa blogu ya
mtu maarufu, kuliko kusoma blogu kama hii ya MBUKE TIMES, kwakuwa si ya mtu
maarufu.
3. Kutokufuatilia mambo kwa umakini: Mara nyingi huwa tunajikuta tunafuatilia mambo
juu juu,hivyo kutokupata taarifa zote na taarifa zilizosahihi. Mbaya zaidi
unaweza kukuta mtu akipinga au kushutumu jambo ambalo hajalifuatilia kwa
umakini. Mfano mzuri katika hili ni
namna ambavyo tunasoma magazeti au taarifa za mitandaoni. Je, huwa unatumia
muda kupata taarifa zote kwa usahihi, kuchunguza kama habari ni muendelezo wa
habari nyingine, au itafuatiwa na habari nyingine. Je, unaelewa maneno ya
msingi katika makala husika unayoisoma ?. Kutokufuatilia mambo kwa umakini
hujitokeza pia hata katika kutazama kwetu, je tunajifunza nini kutokana na
mazingira tunayoyaona, rangi, aina ya mavazi , n.k ya watu tunaokutana nao ?
4. Kutoa maamuzi ya jumla isivyo sahihi: Mara nyingi tumejikuta tukifikia hatua ya
kuamini ‘ukweli’ fulani kwa sababu ya
kujirudia rudia kwa jambo, hivyo tukiamini kwakuwa tuu jambo limejirudia
rudia mara nyingi, au kwakuwa watu wengi wana mtazamo unaofanana, basi jambo
husika ni sahihi kwa watu wote, hivyo maarifa yetu yanajengwa katika imani au
mtazamo usio sahihi. Mfano kwakuwa mara nyingi ukiwa na haraka na ukafika
kituoni usikute daladala, na kwakuwa jambo hili huwatokea watu wengi, inaweza
kusemwa kuwa ‘aah, ukiwa na haraka sikuzote hautokuta daladala kituoni’. Pia kuna nyakati kutokana na aina ya
mazingira tuliyonayo, aina ya watu tunaoishi nao, tunajikuta tukijiaminisha
kuwa watu wengine mahali kwingine ni lazima watakuwa na tabia kama hizo. Ubaya
wa aina hii ya kujenga maarifa yetu ni kuwa, inatufanya nyakati nyingine kupata
maarifa yasiyo sahihi, na inatufanya kuwa wagumu kubadili mtazamo wetu. Chukulia
mfano, kuna watu wanaamini kuwa blogu za kibongo hazina habari za msingi zaidi
ya siasa, na udaku, na kwamba nyingi habari zake ni copy & paste, na
hazijafanyiwa uchunguzi. Kwa imani hiyo, watu hao hawawezi kukuelewa kuwa kuna
blogu kama MBUKE TIMES ambayo haipo hivyo wanavyodhani.
5. Kuchagua
mambo ya kuchunguza: Kuna nyakati
tunajikuta tunafanya uchaguzi wa aina ya mambo ya kutafakari kutokana na
misukumo kadhaa katika maisha yetu, iwe kwa sababu ya tamaduni zetu, hasira,
furaha, kuzoeana na watu , au taarifa za awali ambazo tunazo kuhusu watu au
jambo fulani. Hali hii huwa ni tatizo katika utafutaji wetu wa maarifa sahihi,
kwani tayari tunajiwekea kikwazo cha kupata maarifa zaidi. Mfano, kwakuwa
umejiaminisha kuwa siasa ni uongo, basi unajikuta hautaki kusikiliza mtazamo wa
wanasiasa, hata kama pengine wapo sahihi. Au kwakuwa wewe ni wa chama fulani
cha siasa, basi unajikuta hautaki kusikiliza wala kutafakari hoja na mitazamo
kutoka upande wengine wa siasa au wale ambao hawafungamani na siasa.
6. Ku
‘reason’ kusiko sahihi: Mara
nyingi tunajikuta katika hali ambazo tunashindwa kuzielezea kwa urahisi , hivyo
kujikuta tukibuni sababu za kutokea au kuwepo kwa hali husika. Kuna sababu nyingi za uwepo au kutokea kwa hali
fulani fulani ambako kwa kweli sababu hizo si sahihi, endapo utatafakari kwa
undani utaona kuna uwezekano mwingine mwingi ambao bado hatujauangalia katika
ku ‘reason’ kwetu.
Mfano 1: Utasikia mtu akisema ‘Aaah sawa tuu,
niache niwe masikini kwakuwa sote hatuwezi kuwa matajiri, lazima wawepo
masikini na matajiri’. Ku ‘reason’ huku
si sahihi kwakuwa kwanza hakuna ufafanuzi wa kutosha kuwa tatizo gani litatokea
kama wote tutakuwa matajiri ? . Je, kama watu wote kuwa matajiri ni jambo lenye
tatizo, kwanini basi tunaamini katika swala la Ahera /mbinguni, kwakuwa huko,
bila shaka masikini hawatokuwepo.
Mfano 2: Utasikia mtu akitetea kutupa
takataka ovyo mjini au tuseme
barabarani, kwa kisingizio kuwa anasaidia kutengeneza ajira kwa watu wa jiji !.
Hii nayo ni aina ya ‘reasoning’ isiyo sahihi, kwani si kweli kuwa kama jiji
litakuwa safi, basi ajira zitapungua, na si kweli kuwa watu wanaopata ajira
katika kusafisha jiji, hawawezi kupata aina nyingine ya ajira, kama vile
kuzibua mitaro, kutunza bustani, kusaidia kazi nyingine za usafi wa majengo
n.k. Zaidi sana, kuna ushahidi wa kutosha kuwa ipo miji ambayo ni misafi, na
bado halmashauri za miji hiyo, zimeajiri watu kwa shughuli mbalimbali zikiwemo
shughuli za usafi.
MAMBO 5 YANAWEZA SAIDIA KUTIMIZA NDOTO ZAKO
Wengi husema wanataka kutimiza ndoto zao, hata
hivyo ni wachache hufanikiwa kutimiza ndoto zao. Kwa kuwa binadamu tuna ndoto
tofauti tofauti, ni ngumu kuwa na kanuni moja ya jinsi ya kufikia ndoto zetu,
hata hivyo uzoefu unaonyesha mambo kadhaa ambayo watu wengi waliofikia ndoto
zao wamefanya. Mambo haya ndio tunayojadili katika makala hii:-
1. Ota ndoto kwa usahihi: Kuota ndoto ya mabadiliko ya maisha yako, sio
tuu kuwaza au kutamani kufikia hali fulani, bali kuota kwa usahihi ni
kutengeneza picha kichwani ya hali unayotaka kufikia, au mambo unayotaka kuyapata.
Na zaidi sana, itengeneze picha ya hali unayotaka kufikiaau mambo unayotaka
kufikia katika mawazo yako kiasi kwamba ufikie hatua ‘unahisia za kuwa tayari
umefikia hali unayotaka au umeyapata hayo unayoyaota. Ikiwezekana weka katika
maandishi ndoto zako ili iwe rahisi kuzikumbuka mara kwa mara.
2. Tafakari kwa umakini: Ukishaipata kwa uhakika ndoto yako au ndoto zako, endelea kutafakari ili kutambua kwa undani ili kutambua mambo ya msingi kuhusu ndoto yako kama vile:-
2. Tafakari kwa umakini: Ukishaipata kwa uhakika ndoto yako au ndoto zako, endelea kutafakari ili kutambua kwa undani ili kutambua mambo ya msingi kuhusu ndoto yako kama vile:-
- Mambo gani utatakiwa kufanya (Mfano kiwango cha elimu, kujua lugha za kigeni, kupata uzoefu fulani, n.k)
- Aina ya mazingira yanahitajika ili kufikia ndoto hiyo (Mfano: Kupata washauri, Kujenga mtandao wa aina fulani ya watu n.k)
- Kiasi gani cha juhudi au bidii inabidi uwe nayo ili kufikikia ndoto huto zako. (Mfano: Mazoezi ya kila siku, kujaribu biashara mbalimbali, n.k)
- Aina gani ya msaada unahitajika (Mfano: Kama unahitaji fedha, unahitaji mtu wa kufundisha mambo fulani)
3. Weka mkakati: Mikakati ni yale yote unayoweza kufanya ili kufikia ndoto
zako. Kupitia tafakari uliyoifanya kama ilivyoelezwa hapo juu, utaweza kupanga
mbinu na namna ya kuzitekeleza mbinu za kufikia ndoto yako.
4. Amini na uwe mvumilivu: Tambua kuwa baadhi ya ndoto huchukua muda
kutimia. Na pia sio juhudi zote utakazofanya zinaweza kufanikiwa. Hivyo
unahitaji kuwa na uvumilivu na imani kubwa katika ndoto zako. Usichoke pia kuchunguza mara kwa mara mikakati
yako ili kuiboresha.
5. Fanya unachotakiwa kufanya kwa bidii na
maarifa: Kuwa na ndoto pekee hakufanyi
ndoto hizo kutimia. Unahitaji mikakati. Na zaidi sana unahitaji kufanyia kazi
mikakati yako. Kumbuka kuwa ingawaje kuna swala la watu kufikia ndoto zao kwa
bahati, tambua kuwa bahati ikikufikia wakati ambapo hauna uwezo au mazingira
uliyonayo hayakuruhusu kuitumia bahati husika, basi bahati hiyo haitokuwa na
maana kwako.
Hitimisho: Maelezo hapo juu yanahitaji tafakari ya umakini, na utilie
mkazo kila hatua. Anza kwa kuandika mambo unayodhani ndio ndoto zako. Usisahau
kutembelea mara kwa mara orodha yako ya ndoto, tafakari ni ndoto zipi umefikia
, na zile usizofikia tafakari jinsi ya kuzifikia. Nakutakia kila la kheri
katika kufikia ndoto zako, najua ni furaha sana kufikia ndoto, hata kaka ni
ndoto ‘ndogo’.
MAMBO 4 YAFANYAYO KUTAKA KUONEKANA ‘UPO JUU’ KUWA NI UTUMWA
Dale Carnegie aliwahi kusema “Kinachokufanya
uwe na furaha Sio kile ulicho nacho, au vile ulivyo, au wapi ulipo, au kipi
unafanya, bali ni vile unavyofikiria kuhusu hayo yote”. Hata hivyo miongoni
mwetu , tumejikuta tuna wakati mgumu wa kujisikia na furaha kwakuwa tumetilia
mkazo kufanya mambo kwa ajili ya kuonekana mbele za wengine.
Haijalishi namna gani ‘unauza sura’-yaani
unatafuta kuonekana kuwa upo ‘juu’ iwe kwa kujibadili jina, kujidai kwa mavazi,
mali kama nyumba au gari, kwa cheo, au kwa watu unaowafahamu, hayo yanaweza
kuashiria upo kwenye mkumbo wa hali hii mbaya ambayo ukiitafakari kwa undani
utagundua kuwa ina chembe chembe za utumwa wa kifikra.
Kuuza sura au kujidai kama ninavyojadili katika
makala hii ni ile hali ya mtu kutaka kuonekana yupo ‘wa hadhi ya juu’ mbele za
wengine, kwa lengo kuu la kutaka tuu kuwa juu kama njia ya kukubalika mbele ya
jamii au kama njia ya ‘kupata heshima’ toka kwa hao anao walenga.
Kuna matendo mengi ambayo mtu anaweza akawa
anatenda akatafsirika kama ‘anauza sura’ ingawa si kweli anauza sura, kwakuwa
hana lengo la kutafuta heshima kama heshima, bali kuna malengo mengine ya ziada
kama vile malengo ya biashara – kutangaza bidhaa, au kujenga jina lake kwa
kutafuta umaarufu n.k.
Kuuza sura tunakokuzungumzia hapa kunaleta
mambo yafuatayo:-
1.Tunasahau nini hasa tunahitaji: Tunapotilia mkazo kujionesha kuwa sisi ni bora zaidi ya wengine
kwa sababu za ‘kujidai’ tunajikuta tunaweka mkazo zaidi katika namna vile
wengine wanategemea sisi tuwe, au tuseme tunaweka mkazo kwenye mambo yanayoonekana
au kukubalika na wengi kuwa ‘ni matawi ya juu’. Hali hii inaweza kutufanya
tusiweke mkazo katika tafakari ya mambo ya msingi ambayo sie wenyewe binafsi
haswa tunahitaji. Mfano, badala ya kutilia mkazo mahitaji ya familia yako ya
sasa, na hapo baadae kama vile elimu, afya n.k unaweza ukawekeza sana kwenye
vitu vya kifahari ili na wewe uonekane upo ‘juu’. Ndio maana si ajabu, kusikia
msanii maarufu aliye ‘tesa’ , akiombewa msaada wa kugharimiwa gharama za
matibabu! Au kijana aliyeonekana miezi michache iliyopita ‘akitesa’, sasa
amekuwa ombaomba misaada kwa watu mbalimbali.
2.Tunajiweka katika hali ya kujikataa: Kwa kuwa tayari tumeshakubali kuwa utimilifu wa
furaha yetu ni kuwa ‘juu’ zaidi ya wengine, au kupata hisia kuwa wengine
wanatuona tupo juu, tunajikuta tunajikataa sie wenyewe pale tunapoona kuwa
hatujafikia viwango. Ndio maana si ajabu kusikia mtu akisema anaishi Masaki,
wakati kiukweli kwao ni Tandale. Kwa hali hiyo hiyo, ndio maana si ajabu
kumkuta mtu akipiga picha kwa nguo za kuazima, au kwa namna ya ubora zaidi
itakayo ng’arisha muonekano wake na kuiweka Facebook ili hali, katika muonekano
halisi hayupo hivyo.
3.Akili inapumbazika: Mambo mengi yanayotumika na watu kutafuta kuonekana wapo juu, huwa si mambo halisi, bali ni mambo ya mpito,
ambayo pengine watu hufuata mkumbo na kuyatumia isivyopaswa. Mfano, kuna wakati
watu walitumia Flash Disks, kama kitu cha kuonyesha ‘wapo juu’, wengi walikuwa
wanazibeba bila matumizi, na wakati huo huo, lengo la Flash Disk halikuwa
kuonyesha ‘status’ ya mtu.
Mfano mwingine ni simu za mkononi , kuna wakati
ilikuwa kuwa na simu ya mkononi ni kuwa ‘upo juu’. Hali kadhalika, siku za hivi
karibuni kuwa na gari kumeonekana kama ni jambo la kuuza sura. Cha ajabu zaidi
hata kuweka status na kuwa na likes nako kumechukuliwa kama sehemu ya
kutengeneza ‘heshima’.
Viwango vya elimu pia vimekuwa vikitumika
katika kutafuta ‘status’ wakati ki uhalisia, elimu ina kazi nyingine tofauti na
hiyo ya ‘kutia adabu’ watu wengine. Utakuta kwa mfano, mtu akitafuta digrii, au
Masters au akifanya uchaguzi wa jina la chuo, sio kwa sababu kuu ya manufaa ya
uchaguzi husika bali ni kwa kuangalia namna ambavyo ‘status’ yake itatafsirika, kuwa na yeye
‘yupo juu’.
Wengine huko Facebook, wamefikia hatua ya kuwa
na majina ya ‘ajabu’ kama sehemu pia ya kuleta heshima mbele za wengine- majina
kama DE VOS SHIZO NIZO, na kuweka picha za wasanii mbalimbali ni sehemu pia ya
kuuza sura !!
4.Tunasahau uwezo wetu mkubwa:Kwakuwa tunajikita kwenye kutafuta ‘ujiko’ au ‘heshima’ za bandia, na
kwakuwa tunajisahau kufuatilia mambo haswa ya msingi tunayohitaji katika maisha
yetu, tunasababisha Uwezo wa kuleta mabadiliko tulionao katika dunia hii kuwa
umebanwa na mazingira tuliyonayo. Badala ya kufikiria ‘nje ya boksi’ tunajikuta
mtazamo wetu wa maisha unajikita tuu ndani ya ‘boksi’ tulilomo, yaani ndani ya
mazingira tuliyonayo – kwa kuangalia wenzetu wana nini, wamefanya nini,
wanafikiria nini kuhusu sisi, na wanatarajia nini kuhusu sisi.
Hitimisho:
Makala hii haina lengo la kumaanisha kuwa kuwa
kufanya mambo makubwa na mazuri kwa ajili yako kama vile kununua nguo nzuri,
gari , nyumba , kupiga picha nzuri, kusafiri au kuishi maeneo mazuri ni vibaya,
badala yake inapongeza kufanya mambo kama hayo, kwa manufaa ya mtu binafsi, na
sio kuvutwa na kutaka kuvutia watu wengine.
Mwanasayansi na mwanahistoria Paul Rosenberg wa
Freemanperspective.comkatika makala
yake ya The contentment Revolution anasema:kuwa bora kwako si lazima
kuwe na maana wengine wapo chini yako. Rosenberg anaendelea
kusema kuwa kama tutajitahidi kufanya mambo kwa sababu yanatupendeza sisi,
tukawaza zaidi nini tunahitaji basi ni wazi tutajikuta tunapunguza machungu
yasiyo ya lazima ( mfano, machungu ya kujisikia upo chini ya watu wengine), na
hata kupunguza hasara ya fedha, muda na mambo mengine tunayopoteza ili tuu
kuwafanya watu wengine watuone kuwa eti sie tupo juu!.
Nimalizie kwa nukuu hii:
“Usiharibu kile ulichonacho, kwa kutaka kile usicho nacho”. Epicurus“Do not destroy what you have, by desiring what you don’t have”. Epicurus
MAANA 3 TOFAUTI ZA UPENDO KATIKA MAHUSIANO
Jiunge nami katika tafakari hii kwa kusoma
jinsi watu wanavyotafsiri tofauti neno Upendo katika mahusiano:’-
1.Kujali: Kuna
wanaoamini kuwa kujali tuu inatosha kuonyesha kuwa unampenda fulani, au fulani
kuonyesha anakujali basi hiyo ndio maana halisi ya upendo. Wengi hujikuta wakitumia
muda mwingi kutafuta zawadi na surprises za ‘nguvu’ kama sehemu kuu ya
kuonyesha upendo wao. Aina hii ya upendo inahusika sana hasa kwa watu waliopo
mashuleni na vyuoni. Wengi wanaoamini maana hii ya upendo, husisitiza sana
kuogopwa/kunyenyekewa kama sehemu ya kuonyeshwa kuwa nao wanapendwa.
2. Kujitoa kafara: Katika maana hii, upendo ni swala la jinsi gani unavyojitoa kwa
mwingine ili kuona anakuwa na furaha na ajihisi kuwa salama kutokana na uwepo
wako. La msingi katika aina hii ya upendo ni kupenda kumfahamu vema mwenzi
wako, kujua shida zake, na ndoto zake, na kujitoa kwa hali na mali kuhakikisha
anaona uwepesi katika shida zake, na kuwa anakuwa na matumaini ya kuwa ndoto zake
zitatimia. Upendo wa namna hii huwa na subira, na huonekana zaidi kwa
waliokomaa kifikra, na wenye kujiheshimu wao wenyewe.
3.Kuvutia: Kwa
wengine upendo ni namna gani wanavyovutiwa kimapenzi na mtu husika, au vile
wanavyojisikia kuwa salama mbele ya mtu fulani.
Utakuta mtu anasema anampenda kaka fulani kwakuwa tuu amevutiwa na
uhodari wa kijana husika katika masomo, kujiheshimu kwa kijana husika, sifa au umaarufu
alionao mhusika. Na kwa upande mwingine, mtu anaweza kuvutia kwa uzuri wa sura
au umbile la mtu fulani. Kutokana na mvuto wa hisia kama hizo na wakati
mwingine hisia hizi za mvuto huwa kali sana, basi mtu akadhani hiyo ndiyo maana
halisi ya Upendo. Wenye tafakari hii ya upendo wengi wao hawana subira na
ukichukua muda mrefu kutafakari hisia hizi, unaweza kukuta ni za muda mfupi
tuu.
Hitimisho: Pamoja
na ukweli kuwa mvuto wa kimapenzi kwa mtu unayejenga nae mahusiano ni muhimu.
Na kwamba kujaliana na kunyenyekeana ni vigezo muhimu katika kujenga mahusiano
yenye furaha, mambo hayo pekee hayatoshi kusema kuna upendo. Upendo ni jambo
lisilo na ubinafsi, haliangii nafsi yako inataka kunufaika kiasi gani, bali
unataka kuinufaisha nafsi ya mwingine kwa kiwango gani. Hivyo kwa upande wetu,
maana ya upendo tunayoipendekeza ni Kujitoa Kafara, kama tulivyoielezea hapo
juu.
Yote katika yote, inakupasa utambue kuwa upendo
pekee hautoshi kujenga mahusiano yenye furaha na yenye kudumu. Katika makala SABABU 5 KWANINI UPENDO HAUTOSHI KUJENGA MAHUSIANO BORA
nilieleza kwa kirefu kuhusu hili. Bofya hapo ujisomee zaidi.
SABABU 7 KWANINI UENDELEE KUAJIRIWA BADALA YA KUJIAJIRI
2.Hauna Bidhaa Ya Kipekee: Ili kuhakikisha
unapata kipato cha kuridhisha na kuwa na biashara endelevu, inakupasa uwe na
bidhaa ya kipekee katika kujiajiri kwako. Kama hauwezi kueleza kwa kifupi walau
kwa sentensi tano, upekee wa bidhaa na uendeshaji wa biashara yako, ni dalili
kuwa kujiajiri kwako hakutokuwa na tija.
3.Una haraka ya mafanikio:Mtazamo wako mkuu ni kujenga biashara yenye kukua ‘chap
chap’, na pengine kwakuwa una mtazamo huu, una amini kuwa namna pekee ya wewe
kuanzisha biashara yako ni kuwa kwanza na mtaji mkubwa wa kifedha. Ingawaje ni
kweli kuwa fedha nyingi ni muhimu katika kuanzisha na kuendeleza biashara,
mtaji mkubwa si wa lazima kwa kila aina ya biashara, na kwanza njia bora ya
kuanzisha biashara ni kuanza kidogo kidogo. Hata biashara kubwa kama kampuni ya
Apple inayotengeneza simu za iPhone – ilianzia tuu kwenye kachumba kadogo ka
gereji, kampuni ya kompyuta ya DELL-inayotengeneza kompyuta aina ya Dell,
ilianza kwenye kachumba kadogo ka bweni la chuo, tena kwa mtaji wa $1000 tuu !.
4.Hauna Mtandao wenye tija:Ni wazi kuwa watu watakaotoa mchango mkubwa katika mafanikio
ya biashara yako ni wale ambao unamfahamiana nao kwa karibu, kupitia mtandao
wako. Haitoshi tuu kufahamiana na watu wengi, bali watu hao wengi wakufahamu
pia haswa haswa wakufahamu kwa mazuri na uwezo wako katika mambo makubwa, ni
rahisi hapo baadae kupata humo katika mtandao wako, washirika wa biashara,
wateja na hata wasambaji wa bidhaa na huduma kwa biashara yako. Na kama
inavyosemwa: “ Katika dunia tuliyopo sasa, sio tuu una nini na una jua nini,
bali je unamfahamiana na akina nani ?”
5.Hauna mkakati maridhawa wa kifedha:Biashara utakayoianza itahitaji fedha na pia
wewe binafsi na familia yako mtahitaji fedha. Kwa kuwa ni muhimu kuweka tofauti
mambo ya biashara na mambo yako binafsi, ni unatakiwa uwe na mkakati wa
maridhawa wa kifedha wa matumizi na mapato yako binafsi na yale ya biashara.Hata kama unafikiria kuwa
biashara itakuingizia fedha za kujikimu na kusukuma maisha, je mapato kuchukua
kwako huko fedha toka kwa biashara kutaathiri vipi mwenendo wa biashara, ambayo
ndiyo itakuwa chanzo kikuu cha ajira yako?
6.Hauna Ufahamu wa kutosha kuhusu biashara uitakayo:Ufahamu wa biashara utakayo kuianzisha ni
muhimu kwani utakuwezesha kujua kama kweli inalipa au la, na pia kujua mbinu za
kuiboresha na kuifanya endelevu kwa siku za usoni. Ufahamu wa kutosha wa
biashara utakuwezesha kutafakari pia kwa undani wateja gani hasa unawalenga,
washindani gani hasa utakabiliana nao, na pia changamoto na matatizo ya
biashara husika kabla haujaingia kuianza.
7.Hauna mvuto wa kutosha kwa biashara uitakayo kuanzisha: Unahitaji kusikia kitu kama wito au mvuto wa kipekee wa kitu unachotaka kukifanya kama biashara ili kweli uweze kukifanya kwa uendelevu , kwani kutakuja nyakati ambapo biashara haitaingiza kipato cha kutosha, utapitia changamoto na matatizo mengi, na wakati huo, kitu kitakachokupa msukumo wa kipekee wa kuendelea na kuwaongoza hata washirika na wafanyakazi wako muendelee na biashara, ni kule kupenda (wito) wako na hiko unachotaka kukifanya kama biashara.
JINSI YA KUTUMIA FURSA 5 ZILIZOPO KATIKA AJIRA ( UKIACHA MSHAHARA)
Baada ya kumaliza masomo yako, ajira huchukua
nafasi kubwa ya maisha yako. Pamoja na ukweli kuwa lengo kuu la kuajiriwa ni kuingiza kipato, inakubidi
utafute namna nyingine za ziada za kufurahia ajira yako zaidi ya kusubiri tuu
kupata mshahara mwisho wa mwezi. Mazoea ya kusubiri kufanya kazi kwa ajili ya
mshahara tuu, yanaweza kukufanya ukajihisi kuichoka haraka ajira yako, au
kujikuta usiye na furaha kazini, ukitilia maanani kuna changamoto nyingi za
kifamilia, na kijamii utakazokuwa ukikutana nazo.
Makala hii inachambua fursa 5 ukiacha kupata
mshahara. Fursa hizi 5 zinahusu mambo mengine yatakayokufanya uone ajira yako
ina maana zaidi ya mshahara unaoupata. Inawezekana ajira uliyonayo sasa isiwe
na fursa zote ninazozitaja hapa chini, hata hivyo ni matumaini yangu kuwa
ukitafakari kwa umakini unaweza kuambulia fursa walau moja katika hizi
zinazoelezwa hapa chini:-
1.Kushiriki katika kumiliki asasi husika: Kuna baadhi ya asasi zina sera ya kuruhusu
wafanyakazi kuwa wamiliki wa asasi husika. Pia waweza vutia wamiliki wa asasi
uliyopo kukualika uwe mshirika katika umiliki wa asasi yao, kutoka na ufanisi
wako wa kiwango cha juu na kujitoa kwako kwa asasi husika. Ili kufanikiwa
katika hili, boresha ufanisi wako, jenga mahusiano mazuri na wamiliki, na
ujitoe kwa dhati katika kufanikisha mafanikio endelevu ya asasi unayofanyia
kazi.Kwako ajira iwe zaidi ya mshahara, bali ni namna unavyoijenga asasi
utakayoimiliki hapo baadae.
2.Kujenga mtandao: Unapokuwa umeajiriwa unakutana na watu wa aina nyingi, ukianzia na
wafanyakazi wenzako, wateja wa asasi uliyopo, mabosi wako, na wasambazaji wa
huduma na bidhaa mbalimbali. Katika makundi yote haya ya watu utaweza kupata
wateja wako wa baadae utakapotaka
kujiajiri, pia unapata kujuana na kujenga mtandao wa wasambazaji wa bidhaa na
huduma kwako hapo baadae kama vile watu wa benki, wamiliiki au wafanyakazi wa
vyombo vya habari, n.k. Pia katika kundi hili unaweza kupata washauri –mentors
ambao watakujenga kitaaluma na kuongeza uwezo wako wa kumiliki mambo yako
binafsi. Utaweza pia kupata watu ambao wanaweza kuwa wahisani wako wa baadae au
watu utakaomiliki nao biashara hapo baadae.
3.Kuboresha ujuzi wako: Ajira yako inakupatia fursa ya kupata ufahamu kwa njia ambazo pengine
zingekugharimu sana kama wewe mwenyewe ungekuwa unazilipia. Mfano unaweza kuwa
unapata huduma za internet muda wote uwapo ofisini, unapata nafasi ya mafunzo
mbalimbali kupitia semina, na hata kozi mbalimbali unazolipiwa ukasome. Tumia
vema internet ya ofisi kuongeza pia ujuzi wa mambo mengi ya msingi kielimu na
kifikra, na pia kozi au semina unazoenda ziboreshe ujuzi ambao utaboresha
utendaji wako hapo ofisini ili upate fursa nyingine zaidi zinazokuja na ajira,
lakini pia ujuzi huu utauhitaji utakapokua umejiajiri au umebadili sehemu ya
ajira toka asasi ya sasa kwenda asasi nyingine.
4.Kufanya maandalizi ya kujiajiri: Kuwepo kwako katika ajira ni fursa tosha ya
kujifunza kwa vitendo jinsi asasi zinavyoendeshwa ili utakapokuja kujiajiri
utumie uzoefu na uelewa ulioupata kufanya asasi yako iwe ya mafanikio. Kuna
mapungufu utakayoyaona toka katika asasi uliyopo, na mazuri utakayoweza kuiga.
Mambo ni mengi unayoweza jifunza toka aina ya nyaraka zinazotakiwa katika kuendesha
asasi, jinsi ya kuendesha mikutano mbalimbali ndani ya asasi yako, kanuni na
sera zinazofaa katika kuendesha asasi, hadi katika namna ya kujenga mifumo ya
ufuataliaji wa maendeleo ya asasi yako utakapojiajiri.
5.Kutengeneza jina kwa ajili ya watu wengine: Ufanisi
wako kazini, mahusiano yako bora na bosi wako na wafanyakazi wako, na kwa
kupitia mtandao wako utaweza kuja kusaidia watu wengine kupata kazi kwa
kuwapendekeza kwa mtandao wako au kwa mabosi wako. Na kwakuwa tayari umejijengea heshima na uaminifu
mbele za watu wengine, ni rahisi kusikilizwa hivyo ukaweza kusaidia ndugu zako,
jirani au jamaa mbalimbali kupata ajira kwa mgongo wako.
Hitimisho:
Kuzitambua fursa hizi na kuweza kuzitumia vema kunategemea sana na jinsi wewe
mwenyewe unavyodhibiti mwenendo wako kazini. Je, una mahusiano ya aina gani na
wafanyakazi wenzako, bosi wako, na wateja wa asasi yako ? Je, unabidii kiasi
gani ya kujifunza mambo mapya ukiwa kazini, je una ufanisi wa kiwango cha juu
katika utendaji kazi ? Je, unakabiliana vipi na changamoto unazokumbana nazo?
Je unaheshimu vipi taratibu na sera za asasi uliyopo? Je unajua kiwango gani
cha ufanisi unatazamiwa kuwa nacho hapo kazini kwako ? Je, wajua majukumu yako
na unayatekeleza kwa kiwango gani ? n.k
MAMBO 5 YANAYOUMIZA WENGI KATIKA MAHUSIANO
2. Fedha sikuzote itawasumbua: Hata kama
mtajitahidi kupuuzia umuhimu wa fedha katika mahusiano yenu, fedha itabaki kuwa
mhimili mkubwa wa mahusiano yenu. Hata kama nyote mna ingiza kipato kuna
changamoto mtazipata kama vile kupanga kwa pamoja jinsi ya kutumia fedha zenu,
au kujieleza kuhusu matumizi fulani ambayo mwenzi wako atahoji.
3. Kazi ya ziada: Haijalishi una hisia na
makusudio mazuri sana, bila matendo yanayomridhisha mpenzi wako, hautoweza
kujenga furaha ya kweli katika mahusiano yenu. Ni muhimu pia kutambua kwamba
pamoja na kuwa na makusudio na matendo mazuri, inakupasa kutilia mkazo kuwa
matendo yako na makusudio yako yanaaminika kwa mpenzi wako.
4.Kuna mambo hautokaa ujue ukweli wake: Haipendezi
ila ndio uhalisia kuwa pamoja na ukweli kwamba nyie mmeshibana katika mahusiano
yenu, bado kutakuwepo na siri ambazo haitaambiana. Mbaya zaidi katika siri
hizo, inaweza kuwepo siri ya hisia halisi kuhusu upendo wa mpenzi wako kwako,
au upendo wako kwake. Mfano, wapo waliooana lakini mmoja wapo sio kwamba kweli
anampenda mwenzake, ila alitaraji kujenga upendo akiwa kwenye ndoa, na kweli
anapokuwa kwenye ndoa anajikuta amejenga kumjali mpenzi wake, hatimaye
anajikuta ameweza kumpenda moja kwa moja.
5.Makosa haya ni magumu sana kusahaulika:
Kwa kawaida binadamu wengi hukumbuka mabaya kwa urahisi kuliko mazuri
tunayowafanyia. Na katika mahusiano, makosa haya mawili ; kwanza ni ‘ku cheat’
na pili kutokuonyesha mvuto wa kimapenzi kwa mpenzi wako, yanaweza kuwa makosa
ambayo si rahisi kusahaulika, ingawaje mtu atajitahidi kusamehe, na kujaribu
kufanya mahusiano yaende kawaida.
NJIA HIZI 5 ZITAKUINGIZIA KIPATO UKIWA INTERNET
Bila
shaka unapata manufaa kadha wa kadha kupitia internet. Je, unaingiza fedha
kupitia mtandao, au wewe ni mtu wa kutumia tuu fedha kwa ajili ya internet
lakini bado haujaanza kuingiza fedha kupitia mtandao? Makala hii inachambua
namna ambavyo unaweza kutumia internet kuingiza kipato.
1.Kutafutia watu taarifa: Wapo watu wengi wenye shida ya kupata taarifa fulani
kwa uharaka na kwa usahihi, hata hivyo wanakumbwa na vikwazo vingi kama vile wapo
‘bize’ sana –hata kama wanayo kompyuta na internet connection masaa 24, au
pengine ni kwakuwa hawana ujuzi wa kutosha wa kupata taarifa kwa ufanisi zaidi.
Watu wa aina hii pengine ni wanafunzi wa elimu ya juu, wafanyabiashara au
watafiti wa fani mbalimbali. Uwezo wako
wa kutafuta taarifa kwa ufanisi, na kuweza pia kutambua wateja walengwa wa
huduma hii , kunaweza kukufanya kuingiza kipato.
2.Kuuza bidhaa kwa bei poa kabisa: Kupitia internet utaweza kupata taarifa za bei
za bidhaa mbalimbali. Umakini na juhudi zako za kutafuta bei nafuu zaidi
kunaweza kukufanya ukajua bei poa kabisa za bidhaa fulani, kasha ukatafuta
wateja wa kuwauzia bidhaa hizo. Jambo hili limerahisishwa sana siku hizi kwa
kutumia mitandao ya kijamii kwani wapo
watu tayari ambao huingia kwa mitandao ya kijamii kama Facebook, wakitaja aina
ya bidhaa wanazotafuta. Tembelea NIPENI DILI group la Facebook, utajiona fursa
hii.
3.Kutangaza bidhaa za watu/makampuni: Kupitia mtandao mkubwa utakaoweza kujenga kwa
kutumia internet, utaweza kutangaza bidhaa za watu au asasi mbalimbali. Mfano
waweza tangaza bidhaa za watu kupitia blogu yako(yenye wasomaji wengi), au
kupitia ukurasa wako wa Facebook, au kupitia huduma maalum ya kutangaza kwa
barua pepe, ambapo utawaomba watu wajiandikishe kupata updates mbalimbali
ikiwemo matangazo ya ofa mbalimbali za
bidhaa. Waweza pia tangaza bidhaa kwa website/blogu yako kwa kupitia
Affiliate programs, ambapo utalipwa kuendana na ‘clicks’ zitakazoingiza wateja
kwa asasi fulani.
4.Kutangaza bidhaa zako: Kuna njia nyingi za kutangaza bidhaa zako kupitia
internet, kuanzia kutangaza bure au hata kulipia matangazo yako. Waweza kutumia
akaunti yako ya Facebook au GooglePlus
kutangaza bidhaa zako. Waweza tengeneza blogu
na kupitia blogu hiyo ukaweka matangazo yako. Au ukaamua kulipia
matangazo kwa blogu za watu wengine, ukatangaza kupitia Facebook, na website
mbalimbali.
5.Kuandaa kipato kikubwa cha baadae:
Ukiachilia kupata kipato cha haraka haraka kwa wakati huu, unaweza kutumia
mtandao kuandaa mapato makubwa ya baadae. Unaweza kufanya hivi kwa kutumia
internet kujenga mtandao utakaokusaidia hapo baadae-mfano kutumia Linkedin,
Facebook au Twitter kujenga mahusiano na watu ambao baadae watakuwa wateja wa
bidhaa zako, au washirika katika biashara, au hata waajiri wako wa baadae. Pia
waweza kutumia internet kujenga ufahamu na ujuzi fulani ambao hapo baadae
utaweza tumia ujuzi huo kuingiza kipato. Mfano kuna website nyingi zinazotoa
mafunzo bure ya ujuzi adimu kama website design, programming, marketing, n.k.
Hitimisho
Ukitafakari
maelezo hapo juu , utaona kuwa kuna mianya mingi ya jinsi ya kuingiza kipato
kwa kupitia internet. La msingi ni matumizi yako ya busara ya internet, na
kuendelea kujifunza siku hadi siku namna bora ya kuboresha matumizi yako ya
internet. Hata kama kwa sasa unadhani unaingiza kipato cha kutosha,
hautodhurika kwa kujifunza njia nyingine za kuongeza kipato chako.
MAMBO 5 YATAKAYOONDOA UVIVU AU KUAHIRISHA AHIRISHA MAMBO YA MSINGI
Makala hii inachambua mambo matano (5) ambayo ukizingatia unaweza
kushinda uvivu, kuridhika na kuahirisha hairisha mambo ya msingi bila sababu ya
msingi:-
1. Weka picha ya maisha mapya: Fikiria vile maisha yako yatakavyobadilika kutokana na kufanikiwa
katika jambo ambalo sasa unakuwa mvivu kulifanya au unalifanya kwa kusua
sua. Pengine maisha yako yatabadilika
kwa kuongeza mtandao wa watu muhimu katika maisha yako, pengine kipato chako kitaongezeka,
pengine jina lako litakua na sifa kwako zitaongezeka, pengine utajitengeneza
uhuru wa fikra n.k
2. Tambua wajibu ulionao kwa
watu wako wa karibu: Jambo la msingi unaloona uvivu
kulifanya au kuliendeleza kiasi kwamba unajikuta unaahirisha mara kwa mara,
linaweza kuwa watu walio karibu nawe wanakutarajia ulifanye. Mfano , pengine
umetoa ahadi ya kufanya jambo husika, pengine ni jukumu la kikazi, pengine
jukumu la kibiashara, kifamilia, au hata
jukumu la kimapenzi (kuwa kufanya kwako jambo husika kutatimiza matarajio ya
mpenzi wako).
3.Tambua wajibu wako wa
kiroho: Kumbuka pia una jukumu la kiroho la kutenda
mambo ya msingi na kuwa mtu wa msaada kwa wanaokuzunguka na dunia kwa ujumla.
Haijalishi wewe ni wa dini gani, sote tuna jukumu la kuwa wa msaada kwa
wenzetu. Hivyo kama kuanza au kuendeleza jambo unalotakiwa kufanya – iwe
kujiendeleza kwako kielimu, kuanzisha biashara,kubadili tabia fulani iwe bora
zaidi, n.k , tambua kufanya hivyo
hakutakunufaisha wewe peke yako, bali kutanufaisha wengi.
4.Fikiria ‘maadui’ zako: Kumbuka kuwa kuna watu ambao
wangependa kukuona haufanikiwi, hawa ni ‘adui’ zako. Hivyo kwa kadri
unavyoahirisha mambo yako ya msingi au kuwa mvivu katika kuanza na kukamilisha
mambo hayo, tambua unatengeneza nafasi za ‘ushindi’ kwa adui zako.
5.Jiambie unaweza: Ukiwa na mashaka ya kuweza kuanza au kuendeleza jambo unalolitamani
au kulitafakari itakuwa ngumu pia kuanza jambo husika. Hivyo kujikuta
ukiahirisha au kuwa mvivu tuu wa kuanza na kuanza au kuendeleza jambo husika.
Watu wengine wanaweza ‘kukupa moyo’ katika jambo fulani, hata hivyo wewe
mwenyewe ni muhimu ujione –utengeneze picha ya akilini , kuwa umekamilisha
jambo husika kwa mafanikio.
